Roomgat

Op deze niet-winkeldag ga ik ‘ouderwets’ werken in de natuur; dit keer aan de overkant van de Maas. Het is meteen mijn stage voor de natuurgidsenopleiding. Hemelsbreed is het 2,5 km van ons huis en over de weg 2 keer zo ver. Met een groep van zo’n 15 mensen gaan we wilgen knotten en bomen zagen in ‘t Roomgat, een kwetsbaar gebied van 2 hectare van Natuurmonumenten, wat normaal niet toegankelijk is voor publiek. Het wiel heeft deze naam gekregen toen lang geleden een boer met paard en wagen beladen met melkbussen op de Maasdijk uit de bocht ‘vloog’ en alle melk stroomde in het wiel. 3 jaar geleden begon de werkgroep landschapsbeheer van Natuurwacht Bommelerwaard op verzoek van Natuurmonumenten hier achterstallig onderhoud te doen. Het wiel met bos er omheen was erg verwaarloosd, het water in het wiel was niet eens meer te zien.

Een stukje geschiedenis: In 1757 brak de Maasdijk door en de Bommelerwaard overstroomde, hierdoor ontstonden binnendijks diverse wielen, o.a. ‘t Roomgat. Tot voor 1900 liep de Maas parallel aan de dijk, na de aanleg van de spoorbrug in 1867 is de Maasbocht afgesneden en was er minder kans op een dijkdoorbraak.

Bijzonder: in het voorjaar broedt er een kleine kolonie blauwe reigers, door de vele verschillende bomen broeden er ook diverse soorten zangvogels. Ton wijst mij nog op Judasoor op een oude afgestorven stam van de vlier (de zwam blijkt eetbaar en wordt veel gebruikt in de Chinese en Japanse keuken en kan ook gedroogd gegeten worden).

Het is koud en mistig vandaag, de zon zien we maar heel even ‘s morgens. We beginnen met wilgen knotten, wat 3 jaar geleden ook is gedaan, dus de takken zijn niet al te dik. De dunne takken mogen we eruit knippen of zagen; de takken gaan op rillen. Dan komen de mannen met motorzaag en zagen de dikke takken. Hierna is het rabat bos (eigenlijk een oud griend, maar nu een ‘hardhout ooibos’) aan de beurt, we gaan er flink veel dood hout opruimen en overhangende bomen en takken wegzagen om ruimte en licht te creëren voor o.a. meidoorn en hazelaar.

Info: Rabatten zijn langwerpige ophogingen die gelegen zijn tussen greppels. De grond die uit de greppels afkomstig is wordt gebruikt om het rabat mee op te hogen. De methode wordt in de bosbouw toegepast om droge stroken te verkrijgen waarop dan de bomen geplant worden. De greppels dienen ter ontwatering. Rabatten zijn maar enkele meters breed doch kunnen tientallen meters lang zijn, er liggen dan ook meestal vele greppels naast elkaar in een op rabatten aangelegd bos. Het is niet precies bekend wanneer bosbouw op rabatten voor het eerst is toegepast, maar in 1799 werd de methode reeds vermeld.

De 5 motorzagen maken wel enorm veel lawaai, ook is het oppassen waar de motorzagers aan het werk zijn, maar het werk gaat zo wel een stuk sneller. Regelmatig komen grote wilgen met geraas of gedreun naar beneden.

Lina uit Hedel komt rond elf uur met verse  zelfgebakken nog warme appelflappen, heerlijk ! Voor tussen de middag heeft ze minestronesoep opgewarmd, Ton hoeft het alleen maar even op te halen. Er volgt nog een pauze met een taaie stroopwafel (door de kou) en fris of koffie/thee. Hierna wordt er nog een half uur gewerkt, waarna een biertje, maar dan ben ik al onderweg naar huis om op te warmen onder een hete douche.

Wil je ook meewerken aan natuurbeheer in de Bommelerwaard ? Neem dan contact op met de coördinator: Ton van Balken (acvanbalken@upcmail.nl). Over 3 weken op zaterdag 17 december is er weer een werkdag bij Roomgat. Helaas kan ik er dan niet bij zijn; ik sta dan op de kerstmarkt in Babberich.